Τι είναι η χρόνια νεφρική νόσος (ΧΝΝ); Η προχωρημένη, μη αναστρέψιμη βλάβη της λειτουργίας των νεφρώνων που οδηγεί σε απώλεια της ικανότητας απομάκρυνσης των τοξικών αποβλήτων, συμπύκνωσης των ούρων και διατήρησης της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας. Στο τελικό στάδιο της ΧΝΝ, η νεφρική λειτουργία είναι τόσο χαμηλή (<15% του φυσιολογικού – συσσώρευση υγρών και τοξινών), όπου είναι απαραίτητη η θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας (Αιμοκάθαρση ή Περιτοναϊκή κάθαρση) ή η μεταμόσχευση.
Χρόνια Νεφρική Νόσος
Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες που οδηγούν στην εξέλιξη της ΧΝΝ είναι οι γενετικοί και ενδεχομένως κάποια πρωτοπαθής νόσος. Η λίστα των τροποποιήσιμων παραγόντων όμως είναι εξίσου σημαντική και περιλαμβάνει την Διαιτητική πρόσληψη πρωτεΐνης , την Πρόσληψη άλατος, την Υπέρταση, την Δυσλιπιδαιμία, την Υπερομοκυστιναιμία, την Πρωτεϊνουρία, το Κάπνισμα και την Αναιμία.
Σε κάθε περίπτωση (ΧΝΑ πριν το τελικό στάδιο ή ΧΝΑ υπό θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας) οι διατροφικές συστάσεις διαφοροποιούνται. Στόχος πάντα είναι η βελτίωση ποιότητας ζωής του ασθενούς μέσω εφικτών διατροφικών συμβουλών και η επιβράδυνση της εξέλιξης της ΧΝΝ.
Η διατροφή περιλαμβάνει συστάσεις για τις ενεργειακές ανάγκες των ασθενών, ώστε να μην επιβαρύνουν τη νεφρική λειτουργία. Σαφώς η περιεκτικότητα των τροφών σε λεύκωμα αποτελεί κυρίαρχο σημείο, όμως πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή και στη συνολική σύνθεση των τροφών σε υδατάνθρακες, λίπη και μέταλλα (νάτριο, κάλιο, φώσφορο, ασβέστιο κ.α.).
Η επάρκεια της θερμιδικής και πρωτεϊνικής κάλυψης είναι μείζωνος σημασίας, καθώς η μη κάλυψη τους είναι βέβαιο πως σχετίζεταιι με αυξημένη νοσηρότητα.
Όσον αφορά στο αλάτι και το νερό, το φώσφορο, το ασβέστιο και το κάλιο πρέπει να καταβάλλεται έντονη και συστηματική προσπάθεια από τον ασθενή και το υποστηρικτικό περιβάλλον ώστε η πρόσληψη τους να είναι ελεγχόμενη, πάντα σύμφωνα με την καθοδήγηση του επιβλέποντος ιατρού και διαιτολόγου.
Η δίαιτα στη ΧΝΑ πριν το τελικό στάδιο πρέπει να μεταβάλλεται συνεχώς και να προσαρμόζεται στα επίπεδα της νεφρικής λειτουργίας. Η κατάσταση θρέψης των ασθενών σε αιμοκάθαρση σχετίζεται άμεσα με την ποιότητα ζωής τους και την επιβίωση τους και πρέπει να αξιολογείται τακτικά η διατροφική τους πρόσληψη προκειμένου να αποφευχθεί η υποθρεψία και ο υποσιτισμός.
Η ίδια η νεφροπάθεια, η χρόνια λήψη φαρμάκων, η αλλοίωση της γεύσης, ο περιορισμός του διαιτολογίου είναι λίγοι από τους παράγοντες που οδηγούν συχνά στην ανορεξία. Κατά συνέπεια το διαιτολόγιο δεν πρέπει να είναι μονότονο, δύσκολο ή ανέφικτο, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή συμμόρφωση.
